Kerstmis is niet enkel de gezelligste periode van het jaar, het is ook de periode waarin het meeste voedsel verspild wordt… Dat blijkt uit een onderzoek dat we recent voerden bij 1.000 Belgen*. Oké, het mag al eens wat meer zijn tijdens de feesten, maar toch is het ook tijdens deze periode erg gemakkelijk om bewust te consumeren! Restjes in de vuilbak? Daar doen wij niet aan mee! Om je op weg te helpen delen we onze beste (en simpelste) tips om verspilling tijdens de kerstperiode te vermijden!
Tijdens de voorbereiding
Een goede voorbereiding is de ster in de strijd tegen verspilling!
Overweeg bijvoorbeeld eens om te vragen wat je gasten wel en niet lekker vinden en of ze eventueel geen allergieën hebben. Het heeft namelijk geen zin om een bijgerecht te voorzien dat enkel jij lekker vindt… Dat bereid je dan maar een andere keer! Ook buiten de kerstperiode kan je deze dingen beter even checken.
Hou bij het voorbereiden van je menu ook rekening met wat je thuis al in je voorraadkast hebt staan. Zijn dit dingen die je kan verwerken in het menu? Perfect! Dat hoef je dan al niet meer te kopen, en je bent zeker dat het niet in een hoekje achterblijft en slecht wordt. Hou bij het uitpluizen van je kast zeker ook rekening met de verschillende soorten vervaldata. Producten met een minimale houdbaarheidsdatum (‘ten minste houdbaar tot’ – THT) kunnen immers nog dagen, weken en soms wel maanden na datum geconsumeerd worden. Doe dit trouwens niet enkel om verspilling tijdens de kerstperiode te vermijden, maar het hele jaar door!
Maar, het is in de supermarkt dat de problemen pas echt beginnen! Maak voor vertrek dus een lijstje en houd je daaraan! Velen onder ons laten zich tijdens de kerstperiode namelijk makkelijker verleiden tot impulsaankopen**. Bovendien ga je beter geen boodschappen doen wanneer je honger hebt, want dan koop je al snel veel meer dan nodig.
Je maakt dus idealiter een lijstje met de hoeveelheden die je van alles nodig hebt, zo koop je zeker niet teveel. Voorzie voldoende (want we weten dat je niet graag hebt dat iemand met honger naar huis gaat en dus geven we je later nog wat tips om de restjes op te krijgen), maar het is echt niet nodig om voor iedereen twee keer zoveel eten te voorzien!
Een andere tip? Ga je boodschappen doen in een verpakkingsvrije winkel. Daar kan je de exacte hoeveelheden kopen die je nodig hebt en blijf je nadien niet achter met een enorme hoeveelheid van één of ander ingrediënt dat je eigenlijk niet zo vaak gebruikt! Dit is namelijk een grote bron van verspilling tijdens de kerstperiode. En, waarom niet kiezen voor ‘lelijke’ groenten en fruit, die anderen vaak links laten liggen? Beloofd, ze smaken even lekker als de rest van hun vrienden!
Bovendien kan je ook de supermarkt zelf een handje helpen om verspilling te vermijden! Is je diner overmorgen? Dat heb je geen room nodig die nog weken goed blijft… Als je weet dat je producten snel gaat gebruiken, kies je beter voor een kortere houdbaarheidsdatum. Zo hoeft de winkel dat flesje room dat binnen een week vervalt, en dat iedereen links laat liggen, niet weg te gooien!
Het feestmaal
Het is eindelijk tijd om je heerlijke feestmaal te verorberen. Job done, denk je, want op dit moment kan ik toch niets extra doen om verspilling tegen te gaan… Wel, wij hebben nog een paar ideetjes!
Zo kan je bijvoorbeeld beter kleinere porties serveren en je gasten een tweede keer bedienen moesten ze nog honger hebben. In plaats van dat je gasten zo een half bord laten liggen dat je moet weggooien, blijven je overschotten veilig in de pot en kan je ze later nog gebruiken! Daarnaast is het ook geen goed idee om te kiezen voor een buffet, want buffetten genereren, ook buiten de kerstperiode, immers een enorme hoeveelheid afval!
Na de maaltijd
Ons kan je niks wijsmaken. We weten dat je stiekem toch wat meer voorzien hebt dan nodig! En dus geven we je ook enkele tips voor de restjes!
Het begint al bij het afruimen. Laat je gerechten niet te lang op tafel staan, maar berg ze direct op in de koelkast. Zo worden ze niet slecht. Let er ook op dat je je producten op de juiste plaats in de koelkast plaats, want die is immers niet overal even koud! Geen idee waar je alles moet zetten? Check dan ons artikel met gouden regels voor je koelkast!
Wat kan je er dan nadien mee doen? Wel, er zijn ontzettend veel opties!
Zo kan je bijvoorbeeld vragen aan je gasten of ze wat restjes mee naar huis willen. En als je ze op voorhand vraagt een doosje mee te brengen, dan creëer je geen extra afval en heb je nadien geen gedoe om je doosjes terug te krijgen (dat kennen we allemaal wel!).
Heb je nog erg veel restjes over? Vries dan een deel in, zo verspil je niet én kan je later de smaak van Kerst nog eens in huis halen… Win-win! Geen slecht idee trouwens om in de weken voor de kerstperiode wat van de inhoud van je diepvries op te eten, dan heb je zeker plaats!
En je kan natuurlijk gewoon een deel van de restjes opeten tijdens de dagen na Kerst. Waarom organiseer je bijvoorbeeld geen brunch om de restjes op te krijgen? Je kan ze gewoon eten zoals je ze hebt klaargemaakt, of je kan ze zelfs verwerken in nieuwe gerechten! Geen inspiratie? Wij hebben genoeg voor iedereen! Op onze blog en sociale media vind je tal van zero waste recepten en bovendien bestaan er heel wat apps en sites waarop je recepten kan vinden op basis van de ingrediënten die jij ingeeft… Een fluitje van een cent!
Onze laatste tip is één van onze favorieten. Je kan namelijk ook altijd iemand anders helpen met je restjes! Waarom geef je ze niet weg aan iemand in je buurt die er nood aan heeft? Of gebruik een app zoals Geev om gegadigden te vinden. We zijn zeker dat je wel iemand vindt die er blij mee zal zijn!
Onze top 5
- Houd bij het opmaken van het menu rekening met de voorkeuren van je gasten en met de producten in je voorraadkast.
- Stel een lijstje op voor je naar de winkel gaat en houd je daaraan. Het is bovendien erg nuttig om de hoeveelheden te noteren zodat je zeker niet teveel koopt.
- Ga je inkopen doen in een verpakkingsvrije winkel. Zo kan je zelf de exacte hoeveelheden kiezen en blijf je niet achter met een ingrediënt dat je niet zo vaak gebruikt.
- Let op de porties. Het is beter kleinere porties te serveren en je gasten een tweede keer te bedienen, dan dat de helft van hun bord blijft liggen en je het moet weggooien.
- Gebruik je restjes! Eet ze simpelweg op in de dagen na je feestmaal, verwerk ze in nieuwe gerechten, vries ze in, of, nog beter, doe er iemand een plezier mee! Je kan ze aanbieden aan je gasten of schenken aan iemand in je buurt die er nood aan heeft!
Wil jij ook strijden tegen verspilling?
*Onderzoek van Phenix en iVox bij 1000 Belgen tussen 24 november en 6 december 2021.
** 42% van de deelnemers geeft aan zich vaker te laten verleiden tot impulsaankopen tijdens de feesten.
