Volgens Eurostat, leven 72 miljoen europeanen onder de relatieve armoedegrens in 2020. Daarbovenop komen de effecten van de Covid-19-crisis, de inflatie, de prijsstijgingen voor grondstoffen en vastgoed… Verenigingen en goede doelen vrezen een explosie van het aantal mensen dat voedselhulp nodig heeft. António Guterres, Secretaris-Generaal van de VN, waarschuwt overheden dat het noodzakelijk is “uitzonderlijke maatregelen te nemen in de strijd tegen armoede”. Overal in Europa neemt het aantal hulpbehoevenden toe. Vrijstelling van belastingen is een middel dat door overheden gebruikt wordt om donaties te stimuleren. Het is bedoeld als een echte economische hefboom voor bedrijven. Zij worden zo aangemoedigd om een positieve sociale impact te hebben en tegelijk toch economisch duurzame acties te ondernemen tegen verspilling.
💸 Vrijstelling van belastingen, een hefboom om donatie aan te moedigen in Europe
Belastingsvoordelen dynamiseren de strijd tegen verspilling
Een studie van het Harvard Policy Institute* over de voordelen van een mogelijk belastingvoordeel in Virginia wees uit dat dit de logistieke uitdagingen van donatie zou compenseren, de lokale landbouweconomie zou stimuleren, de band tussen bedrijven en consumenten zou versterken en de toegang tot gezonde voeding voor de lokale bevolking zou bevorderen.
Een gelijkaardig besluit kwam naar voren uit een studie van KPMG over de introductie van een belastingvoordeel in Australië, met als belangrijkste doel voedselverspilling te verminderen**. Dit voordeel zou een enorme steun betekenen voor producenten, industriëlen en andere service providers die zich inzetten voor de strijd tegen voedselverspilling en armoede in Australië. Het zou bovendien kunnen leiden tot een indirect gelinkte economie door de creatie van jobs en ondersteunende activiteiten en services.
Een aantal voorbeelden in Europa
🇫🇷 Frankrijk biedt bedrijven voor donaties een belastingvrijstelling van tot wel 60% van de waarde van de donaties aan goede doelen, tot 0,5% van de omzet van het bedrijf en tot 5 jaar overdraagbaar. Historisch gezien loop Frankrijk altijd voorop wanneer het gaat om verspilling. In 1988 werd de wet Coluche reeds gestemd waarin een systeem van belastingsvoordelen uitgewerkt was om donatie aan het goede doel te stimuleren.
🇩🇪 Duitsland biedt een belastingvermindering van 10% op de belastbare winst van het bedrijf of 2% van de omzet van salarissen betaald gedurende het jaar, zoals ook in Polen en Oostenrijk het geval is.
🇦🇹 In het geval van Oostenrijk zien we dat de meeste kantons het plafond vastgelegd hebben op 10%, hoewel er ook een aantal zijn die tot 20% gaan (Aargau, Thurgau en Zurich), terwijl Freiburg koos voor een plafond van 5%.
🇪🇸 In Spanje loopt de belastingvermindering volgens Artikel 20 van wet 49/2022 op tot 35% van de waarde van de donatie, met een maximum van 10% van de belastbare basis. Bovendien kan de vermindering verhoogd worden tot 40% als de donatie gecategoriseerd werd als prioriteit. De nieuwe wet treedt in actie op 2 januari en bevat een vrijstelling van BTW voor donaties.
🇳🇱 Nederland wordt dan weer vaak genoemd als het goede voorbeeld want 100% van donaties zijn daar aftrekbaar als de producten niet kunnen worden verkocht, met een donatiemaximum van 50% van de jaarlijkse winst of 100,000 euro.
MVO-verbintenissen versterken
Op deze manier worden donaties een financieel positieve oplossing voor overschotten en kunnen zo de doelstellingen voor Sociale en Ecologische Verantwoordelijkheid ondersteunen. De Europese Commissie besliste immers in 2011 dat bedrijven sociale en ecologische activiteiten in hun handelsactiviteiten moesten opnemen.
🎙Verspilling volgens onze expert in Spanje
🇪🇸 “Spanje is het dertiende land in de EU wanneer het gaat om voedselverspilling per capita, met maar liefst 176 kilo per persoon per jaar. Op die manier gaat zowat 18% van de voeding in Spanje verloren. Bovendien verliezen distributeurs zo’n 1 tot 3% van hun jaarlijkse omzet door verspilling. Als ze dus hun producten met Phenix valoriseren, kunnen ze niet alleen die kosten recupereren, maar ook verspilling verminderen. Op 2 januari 2023 treedt er bovendien een nieuwe wet in voege in Spanje die een hiërarchie vooropstelt om om te gaan met voedseloverschotten. De hoogste prioriteit is het hergebruik voor menselijke voeding en moet door alle voedselketens toegepast worden. Daarnaast moeten bedrijven nu geen belasting meer betalen op donaties aan non-profits of voedselbanken.”
Noelia Gómez, Marketing & Communications Manager, Spanje
🎙 Slotwoord 🇪🇺
In deze serie van 4 artikels hebben we een panorama geschetst van van verschillende acties in Europa. Of het nu gaat om verenigingen, bedrijven of overheden, iedereen kan een steentje bijdragen in de strijd tegen verspilling en armoede en een oplossing bieden. En wat dan met andere regio’s? Verspilling is een wereldwijd probleem, vooral aanwezig in noordelijke landen zoals de Verenigde Staten.
« De burgers van West-Europese landen zijn erg matuur wanneer het aankomt op het verspillingsprobleem en de staten zijn gelinkt door gemeenschappelijke verplichtingen in het kader van de Farm to Fork-strategie. Aan de andere kant van de Atlantische Oceaan, beginnen de Amerikanen stilaan de koe bij de hoorns te vatten. De uitdaging is groot: met meer dan 36 miljoen ton voeding die elk jaar vernietigd wordt, waarvan 43% door de consument, kan Uncle Sam enkel maar dromen van een wereld zonder verspilling indien de mentaliteit van de consument niet verandert. »
Jean Moreau, Chief Executive Officer Phenix
Artikel 4/4
